Opublikowano: 10 lipca, 2023
Wprowadzaniu przepisów dotyczących zakazu używania wyrobów tytoniowych w przestrzeni ogólnodostępnej, towarzyszyła w naszym kraju burzliwa debata. Kary za palenie papierosów w miejscach publicznych miały tyle samo gorących zwolenników, co zaciekłych przeciwników, doszukujących się w nowych przepisach nawet próby ograniczania swobód obywatelskich. Sprawdź, gdzie nie można puszczać tradycyjnego „dymka” ani palić IQOSa czy e-papierosów i dowiedz się, co grozi za niestosowanie się do przepisów.
Palenie papierosów w miejscach publicznych – co mówi prawo?
Od 2010 roku w Polsce obowiązuje znowelizowana wersja pochodzącej z 1995 roku ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, zwanej popularnie „ustawą antynikotynową”. Jednym z najważniejszych postanowień, jakie ustawodawca zawarł w nowelizacji prawa, jest określony w art. 5 zakaz palenia papierosów w miejscach publicznych. Co ważne, karze za złamanie przepisów podlegają nie tylko palacze używający tradycyjnych wyrobów tytoniowych, ale także e-papierosów oraz podgrzewczy tytoniu, np. popularnego systemu IQOS, które w ustawie określone zostały jako nowatorskie wyroby tytoniowe.
Gdzie nie można palić papierosów?
Obowiązujące prawo zabrania używania wymienionych wyżej produktów w takich miejscach jak m.in.:
-
zakłady lecznicze i pomieszczenia w obiektach, w których udzielane są świadczenia medyczne,
-
szkoły i placówki oświatowe, jednostki pomocy społecznej,
-
pomieszczenia w zakładach pracy (z wyjątkiem palarni),
-
pomieszczenia w obiektach kultury i wypoczynku,
-
lokale gastronomiczne i rozrywkowe,
-
środki transportu publicznego oraz przystanki komunikacji zbiorowej,
-
pomieszczenia w obiektach sportowych,
a także wnętrza w innych obiektach przeznaczonych do ogólnego użytku. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, iż katalog miejsc publicznych, w których za palenie papierosów grozi kara grzywny, ma charakter otwarty. Oznacza to, że lokalne władze (rady gmin lub miast) w formie odpowiedniej uchwały mogą ustalić dodatkowe lokalizacje, gdzie nie można palić e-papierosów, jak również tradycyjnych wyrobów tytoniowych. W praktyce zakaz może więc mieć węższy bądź szerszy zakres, w zależności od regionu i lokalnych decyzji administracyjnych.
Prawo zobowiązuje właścicieli oraz zarządców obiektów, które zgodnie z ustawą objęte są restrykcjami, do umieszczenia w widocznych miejscach czytelnych informacji o zakazie. Niezastosowanie się do takiego wymogu naraża administratora obszaru na karę grzywny w wysokości do 2000 zł. Jednocześnie, podmioty zarządzające obiektami, mogą zgodnie z przepisami ustawy tworzyć palarnie, a więc pomieszczenia, w których można palić zarówno tradycyjne, jak i elektroniczne papierosy czy IQOSy.
Palenie papierosów w miejscu pracy
W prawie pracy nie znajdziemy przepisów, które jednoznacznie zabraniają palenia tytoniu na terenie przedsiębiorstwa. Ustawodawca pozostawił tę kwestię pracodawcom, którzy mają prawo do wprowadzania wewnątrzzakładowych regulacji, np. dotyczących urządzenia palarni. Wyjątkiem są pomieszczenia wewnątrz, a także miejsca, w których nie można palić papierosów – m.in. ze względu na przepisy przeciwpożarowe.
Czy wolno palić na ulicy?
Kolejną kwestią, która nurtuje wielu palaczy, jest to, czy korzystanie z wyrobów tytoniowych na ulicy podlega karze. Jak się okazuje, prawo tego nie zabrania, o ile na danym obszarze nie znajduje się znak zakazujący palenia. Warto jednak pamiętać, że znajdujący się na tej ulicy przystanek autobusowy lub tramwajowy zgodnie z ustawą traktowany jest jako miejsce publiczne, gdzie zakaz już obowiązuje.
Co z paleniem na klatce schodowej lub balkonie?
Mieszkańcy budynków wielorodzinnych zastanawiając się, co grozi za palenie papierosów w miejscu publicznym, nierzadko zachodzą w głowę, czy wolno im zapalić na balkonie lub na klatce schodowej. Zapach dymu tytoniowego na schodach lub w przestrzeniach wspólnych dla wielu osób bywa irytujący, jednak w myśl przepisów nie ma możliwości nałożenia kary na kogokolwiek za puszczanie „dymka” na balkonie czy klatce. Wszystko z uwagi na fakt, że nie są to miejsca przeznaczone do użytku publicznego, a jedynie dla mieszkańców bloku lub konkretnego mieszkania.
Palenie w samochodzie – czy kierowcy grozi mandat?
Warto uspokoić również wszystkich tych, którzy zastanawiają się, czy przepisy nakładające kary za palenie papierosów dotyczą również prywatnych samochodów. Choć co jakiś czas politycy sugerują wprowadzenie tego typu zakazu, aktualnie przepisy nie zabraniają używania tytoniu w aucie, z wyjątkiem taksówek oraz pojazdów służbowych, traktowanych jako miejsce pracy.
E-papierosy i podgrzewacze tytoniu – czy można palić Iqosa w miejscu publicznym?
Ostatnie lata przyniosły wzrost popularności produktów określanych w nowelizacji ustawy antynikotynowej jako nowatorskie wyroby tytoniowe. Mowa tu oczywiście o e-papierosach oraz podgrzewaczach tytoniu. Jeśli zastanawiasz się, czy można palić IQOSa w miejscu publicznym, to pamiętaj, że z punktu widzenia ustawodawcy nie ma żadnej różnicy pomiędzy tradycyjnymi, a elektronicznymi papierosami – palenie jednych i drugich naraża Cię na karę w postaci mandatu. Wykaz pomieszczeń, w których nie możesz używać tego rodzaju produktów, jest identyczny, jak w przypadku klasycznych wyrobów tytoniowych.
Co grozi za palenie papierosów w miejscu publicznym?
Wiesz już, czego i gdzie nie można palić, by nie narażać się na konflikt z prawem. Czas odpowiedzieć na ostatnie z ważnych pytań, a mianowicie: co grozi za palenie e-papierosów w miejscach publicznych oraz za używanie w nich tradycyjnego tytoniu? Zgodnie z przepisami, palacz łamiący zakaz, naraża się na karę grzywny w wysokości od 20 do 500 zł. Praktyka pokazuje, że organy takie jak policja czy straż miejska do egzekwowania zapisów ustawy podchodzą zdecydowanie, o czym świadczą coroczne liczby wystawianych mandatów oraz wniosków kierowanych do sądu. Warto jednak zauważyć, że funkcjonariusze nie muszą od razu nałożyć sankcji finansowej – w pierwszej chwili mogą zastosować upomnienie w stosunku do nieprzestrzegającej zakazu osoby.
