Jak napisać pismo procesowe? Kilka przydatnych informacji

 

Opublikowano: 12 stycznia, 2022

Zarówno procedura administracyjna, jak i cywilna oraz karna charakteryzuje się wysokim stopniem skomplikowania oraz sformalizowania. Jednym z charakterystycznych konsekwencji takiego ukształtowania procedur jest konieczność podejmowania przez strony – we właściwym czasie – określonych czynności procesowych. Te z kolei coraz częściej mają charakter pisemny, dlatego do ich redakcji trzeba przykładać dużą uwagę, przygotowując je na najwyższym – pod względem prawnym i językowym – poziomie. Od tego może bowiem zależeć wynik sprawy.

 

Pismo procesowe - co to jest?

Zanim przejdziemy do omówienia szczegółowej problematyki dotyczącej pism procesowych, warto zadać bardziej ogólne pytanie: co to jest pismo procesowe? Udzielenie generalnej odpowiedzi na tak postawione pytanie nie jest łatwe, gdyż definicji pisma procesowego można by poszukiwać na gruncie właściwie każdej z procedur przewidzianych przez polskiego ustawodawcę. Stąd też omawianemu tu terminowi nadaje się nieco inne znaczenie w postępowaniu cywilnym, administracyjnym oraz karnym. Nie oznacza to jednak, że nie jest możliwe wskazanie ich wspólnych mianowników – wręcz przeciwnie, dzięki czemu można dobrze zrozumieć istotę pisma procesowego.

Sprowadzając do wspólnego mianownika tematykę pisma procesowego w poszczególnych procedurach – bez ryzyka błędu – można stwierdzić, że pismo procesowe to dokument, w którym strony formułują swoje wnioski oraz przedstawiają twierdzenia, składany sądowi lub organowi prowadzącemu postępowanie poza rozprawą. Przy czym chodzi tu nie tyle o sam moment złożenia pisma procesowego – w istocie może do tego dojść podczas rozprawy – ale o fakt, że strona artykułuje w nim twierdzenia, która nie zostały przedstawione w ramach rozprawy, bądź też jeszcze raz przedstawia je prowadzącemu postępowanie; najczęściej przy tej okazji pogłębiając i systematyzując swoją argumentację. Dlatego pisanie pism procesowych jest bardzo wymagającym i odpowiedzialnym zadaniem, wymagającym sporego doświadczenia i wiedzy prawniczej.

 

Jak pisać pisma procesowe? Liczy się wiedza i doświadczenie

Ustalenie tego, jak napisać pismo procesowe w pierwszej kolejności zależy od dokładnej znajomości przepisów proceduralnych regulujących bieg danego postępowania. W praktyce w grę wchodzą przede wszystkim następujące ustawy: Kodeks postępowania cywilnego; Kodeks postępowania karnego; Kodeks postępowania administracyjnego oraz Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. To właśnie z regulacji zawartych w tych aktach normatywnych wynikają standardy, jakie musi spełniać pismo procesowe. Jednak do jego poprawnego sporządzenia ich znajomość to zbyt mało: potrzebna jest jeszcze biegłość w przepisach prawa odnoszącego się do kwestii będących przedmiotem postępowania. Bez tego nie sposób zająć właściwego stanowiska w sprawie.

W prawie każdym przypadku sporządzania pisma procesowego istotnym zagadnieniem pozostaje zachowanie wszelkich wymogów formalnych, jakie ustawodawca przewidział dla tego rodzaju dokumentu. Uogólniając – podobnie, jak w przypadku odpowiedzi na pytanie czym jest pismo procesowe – można stwierdzić, że w dokumencie tym zawsze należy wyróżnić dwie części: petitum oraz uzasadnienie.

 

Elementy pisma procesowego – o czym zawsze należy pamiętać?

Petitum jest to pod wieloma względami kluczowy element pisma procesowego. W tej jego części strona formułuje swój wniosek, a więc np. prośbę o wydanie konkretnego rozstrzygnięcia (chociażby zasądzenie odszkodowania czy wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę) bądź o przesłuchanie świadków lub przeprowadzenie w sprawie innych dowodów. Natomiast w uzasadnieniu należy podnieść wszelkie okoliczności prawne i faktyczne wskazujące na to, że wnoszone żądanie znajduje solidne podstawy, a tym samym powinno zostać uwzględnione przez organ lub sąd.

Trzeba pamiętać, że zawsze pismo procesowe musi zostać odpowiednio zaadresowane, należy w nim podać wszelkie niezbędne dane potrzebne do nadania mu prawidłowego biegu oraz dołączyć – o ile jest to wymagane – załączniki. Nie należy także zapominać o z pozoru prozaicznych kwestiach, jak opatrzenie pisma procesowego datą, podpisem wnioskodawcy oraz nadanie mu estetycznej formy. Pismo niedopisane czy zawierające innego rodzaju braki formalne może spowodować jego zwrot i konieczność ich uzupełnienia. To zaś zawsze znacząco wydłuża czas trwania postępowania.

 

Pisma procesowe w poszczególnych rodzajach spraw – podobieństwa i różnice

Jak już zostało wspomniane, właściwe przygotowanie pisma procesowego w danej sprawie zależy przede wszystkim od jej rodzaju, a co za tym idzie od przepisów proceduralnych regulujących jej przebieg. Dlatego – przykładowo – pisma procesowe w postępowaniu karnym opracowuje się według reguł określonych w Kodeksie postępowania karnego i innych ustawach o charakterze karnym. Przy czym wydaje się, że największym stopniem sformalizowania charakteryzują się pisma sporządzane w sprawach cywilnych i administracyjnych. Tu właściwie każde słowo i przecinek mają znaczenie, a ich niewłaściwie użycie może zupełnie wypaczyć intencje strony postępowania.

W sprawach karnych sporządza się mniej pism, natomiast częściej polemizuje się z twierdzeniami oskarżyciela bądź biegłych. Co prawda pozwala to na nieco większą swobodę, jednak nigdy nie należy wykraczać poza ściśle określone reguły przygotowywania pisma procesowego. Tym bardziej, że sprawy karne właściwie zawsze dotyczą niezwykle istotnej materii z punktu widzenia życia oskarżonego – w końcu w ich ramach rozstrzyga się o winie i karze. Z tego względu w każdym rodzaju sprawy liczy się przede wszystkim profesjonalizm w przygotowywaniu pism procesowych, który można nabyć tylko w drodze wieloletniej praktyki. Zapraszamy w tym celu do naszej kancelarii - kancelaria adwokacka Szczecin Adwokat Konysz.

Nasze wyróżnienia
najlepsi adwokaci Szczecin 2021 oferteo
Nagroda orły prawa Krzysztof Konysz Szczecin
Nagroda 2021 gold Krzysztof Konysz adwokat Szczecin