Co grozi za jazdę bez prawa jazdy?

 

Opublikowano: 24 kwietnia, 2022

Do prowadzenia pojazdów mechanicznych – w tym przede wszystkim różnego rodzaju samochodów – trzeba mieć odpowiednie uprawniania, do których w pierwszej kolejności należy prawo jazdy. Oczywiście może zdarzyć się, że do prowadzenia niektórych rodzajów pojazdów, obok posiadania właściwej kategorii prawa jazdy, potrzeba jeszcze innych dokumentów. Jednak zawsze warto wiedzieć, co grozi za jazdę bez prawa jazdy, jak i bez posiadania odpowiedniej kategorii uprawnień.

 

Prawa jazdy nie trzeba mieć przy sobie

Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 5 grudnia 2020 roku, kierowca nie ma obowiązku posiadania przy sobie – w czasie prowadzenia samochodu – dokumentu prawa jazdy. Tym samym od tego dnia została uchylona kara za brak prawa jazdy podczas kontroli. Jeżeli kierowca zostanie zatrzymany, funkcjonariusze Policji sprawdzają dane dotyczące posiadania przez kierującego uprawnień, obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, a także informacje dotyczące stanu technicznego pojazdu w specjalnym rejestrze. Tym samym aktualnie mandat za brak prawa jazdy – tj. za brak fizycznego dokumentu poświadczającego uprawnienia do kierowania – po prostu nie może zostać nałożony.

Inaczej jednak przedstawia się sprawa, gdy kara za brak prawa jazdy ma dotyczyć nie braku samego dokumentu, ale nieposiadania uprawnień do kierowania danym pojazdem. Jeżeli w czasie kontroli okaże się, że kierowca nie posiada wymaganych przez prawo uprawnień, wszczyna się odpowiednią procedurę. Jakie konsekwencje pociąga za sobą jazda bez uprawnień? Niestety, prawo karne nie jest tu pobłażliwe dla kierowcy.

 

Jazda samochodem bez uprawnień

Zastanawiając się jaki mandat za brak prawa jazdy, trzeba rozróżnić dwie sytuacje: kierowanie pojazdem bez uprawnień oraz spowodowanie wypadku bądź kolizji bez prawa jazdy. Dnia 1 stycznia 2022 roku weszły w życie zmiany prawa drastycznie zaostrzające odpowiedzialność kierowców. Warto w tym kontekście przypomnieć, że kary grożą także rodzicom, którzy zezwalają swoim dzieciom na jazdę rowerem w  ruchu drogowym bez karty rowerowej.

Aktualnie mandat za brak prawa jazdy wynosi nie mniej, niż 1.500 złotych. Istnieje również możliwość orzeczenia aresztu, albo kary grzywny. Kierujący bez uprawnień powinien także liczyć się z możliwością nałożenia na niego zakazu prowadzenia pojazdów. Zakaz ten orzeka się w przedziale od 6 miesięcy do trzech lat. Załamanie tego zakazu stanowi przestępstwo, zagrożone karą do 5 lat pozbawienia wolności.

Odpowiedzialność kierującego bez wymaganych uprawnień jej dużo surowsza w przypadku, gdy spowodował on wypadek lub kolizję. Odpowiedzialność karna takiego kierowcy kształtuje się w zależności od okoliczności konkretnego przypadku, jednak właściwie zawsze jest ona surowsza, niż wówczas, gdyby sprawca posiadał uprawnienia. Odpowiada ona zarówno za ich brak, jak i za samo spowodowanie kolizji lub wypadku. Warto także zastanowić się co grozi za jazdę bez prawa jazdy po jego zatrzymaniu?

 

Prowadzenie pojazdu po zatrzymaniu prawa jazdy

W przypadku, gdy doszło do zatrzymania prawa jazdy – jak wiadomo obecnie może do tego dojść chociażby w przypadku przekroczenia w terenie zabudowanym prędkości o ponad 50 km/h – kierowca nie będzie mógł korzystać z nabytych uprawnień do kierowania określoną kategorią pojazdów najczęściej przez okres trzech miesięcy. Jeżeli jednak w tym okresie poprowadzi samochód, zakaz ten może zostać przedłużony do 6 miesięcy.

Kierowcy, którego prawo jazdy zostało zatrzymane, grozi taka sama odpowiedzialność, jak kierującym bez uprawnień. W tym przypadku dojdzie do standardowego postępowania sądowego, w ramach którego kierowca ma prawo korzystać z prawa do obrony. Może więc przytaczać wszelkie okoliczności – prawne i faktyczne – na swoją korzyść, co z kolei otwiera szerokie możliwości złagodzenia odpowiedzialności karnej, a nawet uniewinnienia. Tym samym nieocenionym wsparciem może okazać się pomoc doświadczonego prawnika.

Podobnie przedstawia się kwestia obrony po odebraniu prawa jazdy. Sprawa ta – przed starostą – toczy się w myśl przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, co również daje kierującemu możliwości obrony. Nie zawsze więc zabranie prawa jazdy przez funkcjonariuszy Policji musi zakończyć się wydaniem przez starostę (skutecznej) decyzji administracyjnej o zatrzymaniu prawa jazdy na okres trzech lub sześciu miesięcy. Warto, aby kierowca podjął rozsądną obronę, gdyż podjęcie właściwych czynności może doprowadzić do wydania bardzo korzystnego rozstrzygnięcia, w tym również do „oddania” prawa jazdy.

Nasze wyróżnienia
najlepsi adwokaci Szczecin 2021 oferteo
Nagroda orły prawa Krzysztof Konysz Szczecin
Nagroda 2021 gold Krzysztof Konysz adwokat Szczecin